Bệnh thoái hóa đốt sống lưng – Triệu chứng và cách chữa

Thoái hóa đốt sống lưng hay thoái hóa cột sống là một căn bệnh thoái hóa xương khớp phổ biến mà hầu hết mọi đối tượng đều có nguy cơ gặp phải trong đời. Như những bệnh lý thoái hóa khác, cột sống lưng tiến triển một cách âm thầm, chậm nhưng có thể để lại những hậu quả sức khỏe nặng nề. Thoái hóa đốt sống lưng nếu phát hiện sớm có thể điều trị và cải thiện, phục hồi sức khỏe xương khớp. Cùng bài viết sau tìm hiểu thông tin và căn bệnh và cách chữa thoái hóa đốt sống lưng. 

Tổng quan về cấu trúc cột sống của con người 

Cột sống là bộ phận kéo dài từ hộp sọ tới xương chậu, đây được coi như trục đỡ của cơ thể, tương ứng với từng bộ phận và bảo vệ các dây thần kinh quanh cột sống. Cột sống tạo thành 3 đường cong hình chữ S, gồm hàng loạt các đốt xương, ngăn ở giữa các đốt là đĩa đệm, nhờ đĩa đệm này giảm ma sát giữa các khớp, tăng tính linh hoạt, giảm các chấn động nặng ở khớp xương. 

Cấu trúc cột sống hình thành như sau: 3 khu vực gồm 7 đốt sống cổ C1-C7, 12 đốt sống ngực T1-T12 và 5 đốt sống thắt lưng L1-L5. Cổ và thắt lưng được coi là 2 bộ phận dễ rơi vào thoái hóa nhất do chịu áp lực lớn từ các bộ phận. Căn bệnh thoái hóa cột sống thắt lưng ngày càng trở nên phổ biến và nghiêm trọng trong xã hội. 

Cấu trúc cột sống của con người

Thoái hóa cột sống thắt lưng là gì? Nguyên nhân gây ra thoái hóa 

Thoái hóa cột sống là gì? 

Thoái hóa cột sống hay thoái hóa đốt sống lưng có tên khoa học là Spondylosis, là căn bệnh xương khớp khi đĩa đệm đỡ các khớp xương bị thoái hóa, khô cứng, tạo ra các gai xương trên cột sống. 

Chính điều này khiến người bệnh bị đau nhức, thần kinh liên quan bị tác động, khớp xương khô cứng khó di chuyển, vận động. Theo một số liệu thống kê của viện phẫu thuật chỉnh hình Hoa Kỳ, tỷ lệ mắc thoái hóa đốt sống cổ ở các đối tượng trên 60 tuổi là 85%. 

Thoái hóa đốt sống lưng là gì?

Nguyên nhân dẫn đến thoái hóa đốt sống lưng 

Nguyên nhân dẫn tới thoái hóa đốt sống lưng có thể đến từ hai yếu tố: 

Nguyên nhân nguyên phát 

Nguyên nhân nguyên phát là yếu tố tự nhiên, đến từ quy luật khi tuổi tác ảnh hưởng, quá trình lão hóa khiến cấu trúc cột sống bị suy giảm, đĩa đệm bị mất nước, bao xơ đĩa đệm mỏng và dễ bị rách, các dây chằng hay các cơ bị xơ hóa, không còn dẻo dai. 

Hầu hết các đối tượng từ 50-60 tuổi đều có triệu chứng thoái hóa đốt sống lưng. Bên cạnh đó, quá trình thoái hóa này có thể xảy ra sớm hơn ở các đối tượng người trẻ từ 30-40 tuổi do các thói quen sinh hoạt không tốt cho xương. 

Nguyên nhân thứ phát 

Nguyên nhân thứ phát là các yếu tố bên ngoài tác động lên xương khớp như: 

• Tư thế làm việc không đúng, ngồi văn phòng với chỉ 1 tư thế
• Thừa cân, béo phì làm tăng áp lực lên cột sống 
• Chấn thương, tai nạn làm tổn thương cột sống 
• Làm các công việc nặng nhọc, thường xuyên khuân vác đồ nặng như công nhân, xây dựng,... 
• Sử dụng nhiều rượu bia, thuốc lá, chất kích thích ảnh hưởng tới sức khỏe của xương 
• Chế độ dinh dưỡng thiếu khoa học, thiếu các chất tốt cho quá trình hình thành, phát triển xương khớp như canxi, magie, vitamin C, K,.... 
• Tập luyện thể thao quá sức, không đúng tư thế cũng là nguyên nhân gây thoái hóa. 

Thoái hóa đốt sống lưng cũng có thể xuất hiện do yếu tố di truyền. Nếu gia đình có tiền sử người thân mắc thoái hóa cột sống, bạn cũng có thể có nguy cơ thoái hóa ngay ở những độ tuổi còn trẻ. 

Triệu chứng thoái hóa đốt sống lưng 

Các dấu hiệu báo hiệu bạn có thể đã mắc thoái hóa đốt sống lưng 

Một số triệu chứng thoái hóa đốt sống cổ 

• Đau nhức, khô cứng phần cổ, cử động, xoay cổ khó khăn, các cơn đau có thể âm ỉ hoặc kéo dài vài ngày. Đau lan ra cánh tay, bả vai, vai gáy,... 
• Nghiêm trọng có thể làm liệt các chi, cánh tay, ngón tay. 
• Đau đầu, chóng mặt,... 

Triệu chứng đau cột sống lưng 

• Đau thắt lưng âm ỉ, nhiều ngày, nhiều tuần
• Các tư thế xoay người, cong, mang vác không thể thực hiện 
• Các cơn đau thắt lưng có thể lan sang chi dưới, đau chân, bàn chân, ngón chân, khó khăn trong di chuyển, cử động, mất thăng bằng.  

Đối tượng nào có nguy cơ mắc bệnh thoái hóa cột sống 

• Yếu tố di truyền: Người có người thân mắc thoái hóa đốt sống lưng cũng có nguy cơ cao mắc bệnh 
• Người bị thừa cân, béo phì, ít vận động, tập thể dục 
• Người bị chấn thương, tai nạn hoặc phẫu thuật cột sống 
• Người hút thuốc lá, dùng nhiều rượu bia, chất kích thích 
• Đặc thù nghề nghiệp phải mang vác, tăng áp lực lên cột sống 
• Người mắc các vấn đề tâm thần, trầm cảm, hay lo âu 

Người bị thừa cân, béo phì dễ có nguy cơ thoái hóa đốt sống cổ

Thoái hóa đốt sống lưng có nguy hiểm không? 

Thoái hóa cột sống sẽ bắt đầu ở thắt lưng và sau đó tấn công đốt sống cổ, đây là nơi tập trung các dây thần kinh vận động. Giai đoạn đầu, bệnh nhân không có nhiều biểu hiện rõ ràng, khi tiến triển nặng, thoái hóa có thể gây nên các biến chứng nguy hiểm như: 

• Hạn chế khả năng vận động của người bệnh: Do thoái hóa cột sống tác động tới dây thần kinh vận động, vì vậy, người bị thoái hóa dễ gặp khó khăn trong quá trình cử động, di chuyển. Thoái hóa sẽ chèn ép các dây thần kinh, gây đau nhức, khó đi lại. 
• Cột sống bị tổn thương, biến dạng: Người bị thoái hóa đốt sống lưng dễ bị các hiện tượng gù, vẹo xương sống, còng, không còn hình chữ S ban đầu. 
• Đau dây thần kinh tọa: Hiện tượng đau thần kinh tọa không thể tránh khỏi với người bị thoái hóa, hiện tượng này có thể gây ra đau đầu và các cơ quan chức năng khác. 
• Thoát vị đĩa đệm: Thoát vị đĩa đệm xảy ra khi các đĩa đệm bị lệch ra khỏi vị trí ban đầu của chúng 
• Mất ngủ, rối loạn tiền đình và các vấn đề sức khỏe khác 
• Bại liệt: Giai đoạn nặng, thoái hóa cột sống ảnh hưởng tới các chi, đau nhức tay, cánh tay, chân và nguy hiểm sẽ dẫn tới bại liệt. 

Phòng ngừa bệnh thoái hóa đốt sống lưng như thế nào? 

Thoái hóa là căn bệnh không chỉ xảy ra ở người già mà đối tượng trẻ có thói quen sinh hoạt không khoa học cũng dễ mắc phải ngay khi còn trẻ. Do đó, với một chế độ ăn uống, sinh học khoa học, người bệnh có thể phòng ngừa và đẩy lùi tốc độ phát triển của bệnh. 

• Tư thế ngồi làm việc và đứng đúng  
• Học cách nâng đỡ các đồ vật đúng tư thế 
• Vận động, luyện tập thể dục thể thao thường xuyên 
• Chế độ ăn uống lành mạnh 
• Tránh xa thuốc lá, chất kích thích 
• Duy trì trọng lượng cơ thể 

Để chẩn đoán thoái hóa, người bệnh nên tới chuyên khoa xương khớp để thực hiện một số xét nghiệm như chụp X-quang xương cột sống, chụp cộng hưởng từ, xét nghiệm máu toàn phần.

>>Xem thêm bài viết: Bài tập cho người thoái hóa đốt sống lưng

Cách chữa thoái hóa đốt sống lưng 

Biện pháp tại nhà

Với các trường hợp thoái hóa nhẹ, khi mới xuất hiện các triệu chứng đau nhức lưng, người bệnh có thể áp dụng một số biện pháp chữa thoái hóa đốt sống lưng tại nhà như: 

• Dùng thuốc giảm đau: Các loại thuốc giảm đau này có thể sử dụng không theo liệu trình của bác sĩ. Loại thuốc chống viêm không steroid thường được áp dụng để giảm đau. 
• Vận động, tập thể dục: Các bài tập bơi lội, đi bộ hay đạp xe phù hợp với bệnh nhân thoái hóa, tăng cường sức mạnh cơ bắp và sự dẻo dai của khớp xương. 
• Sử dụng các bài tập vật lý trị liệu, tập yoga tại nhà
• Chế độ nghỉ ngơi, ăn uống điều độ, bổ sung các thực phẩm chứa nhiều canxi, magie, vitamin D, K, E tăng cường sức khỏe xương khớp 

>>Tham khảo: Thoái hóa đốt sống lưng nên ăn gì?

Dùng các phương pháp điều trị thay thế 

Người bệnh thoái hóa có thể áp dụng một số phương pháp điều trị sau để giảm triệu chứng đau và kiểm soát bệnh: 

• Châm cứu, bấm huyệt 
• Nắn chỉnh cột sống 
• Xoa bóp giảm đau thoái hóa 
• Điều trị bằng siêu âm 
• Phương pháp kích thích điện 

Cách chữa thoái hóa đốt sống lưng

Sử dụng thuốc chữa thoái hóa 

Một số loại thuốc tây thường được bác sĩ kê đơn cho người bị thoái hóa đốt sống lưng nặng như thuốc giảm đau kê đơn, thuốc giãn cơ, giảm co thắt và các cơn đau, thuốc giảm đau thần kinh, thuốc steroid dạng uống hoặc tiêm khi các cơn đau nặng xuất hiện. 

Các loại thuốc trên có thể giảm ngay các triệu chứng của  thoái hóa, tuy nhiên, nếu sử dụng dài hạn có thể gây ra các tác dụng phụ, giảm sức đề kháng của cơ thể. 

Cách chữa thoái hóa đốt sống lưng bằng phẫu thuật 

Một số đối tượng được chỉ định phẫu thuật thoái hóa đốt sống cổ khi rơi vào giai đoạn nặng, các biện pháp khác không còn hiệu quả. Các dây thần kinh bị tổn thương, chèn ép nghiêm trọng tác động mạnh tới ruột, bàng quang, các cơ quan nội tạng khác cơ thể được chỉ định phẫu thuật ngay.

Bài viết xem thêm:

• Bài thuốc trị thoái hóa cột sống
• Trị thoái hóa cột sống bằng thuốc nam