Viêm đại tràng giả mạc và những biến chứng không thể bỏ qua

Một thể viêm đại tràng ít người biết đến nhưng lại vô cùng nguy hiểm, ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe nếu không được điều trị kịp thời là viêm đại tràng giả mạc. Những biến chứng nguy hiểm của bệnh: Suy kiệt cơ thể do kali xuống thấp, mất nước, thủng ruột, nhiễm khuẩn ổ bụng,... Cùng tìm hiểu về căn bệnh viêm đại tràng giả mạc với những thông tin cần thiết và cách phòng ngừa và điều trị. 

Viêm đại tràng giả mạc là gì? 

Viêm đại tràng giả mạc là một bệnh viêm đại tràng xuất hiện sau khi người bệnh dùng kháng sinh do sự phát triển quá mức của vi khuẩn Clostridium difficle. Do đó, viêm đại tràng giả mạc là kết quả của việc dùng kháng sinh gây ra tác dụng phụ. 

Tuy nhiên, không phải bệnh nhân nào dùng kháng sinh cũng mắc bệnh và không phải loại kháng sinh nào cũng gây ra tác dụng phụ này. 

Viêm đại tràng giả mạc xuất hiện khi tổn tại vi khuẩn có hại trong đại tràng và phát tán độc tố mạnh. Độc tố này gây kích ứng ruột, tạo ra những triệu chứng bệnh. 

Vi khuẩn C. difficile là loại vi khuẩn kỵ khí, khi đi vào ruột sinh ra độc tố, tác động tới niêm mạc đại tràng gây viêm nhiễm và tăng bài tiết, tạo thành giả mạc có màu trắng. Giả mạc này dễ bong, bong ra sẽ gây viêm loét và chảy máu niêm mạc đại tràng. 

Triệu chứng bệnh viêm đại tràng giả mạc 

Để nhận biết viêm đại tràng giả mạc, bệnh nhân có thể xuất hiện một số triệu chứng như: 

• Tiêu chảy, đi ngoài phân lẫn nước 
• Đau bụng, các cơn đau quặn hoặc ấn vào phần đại tràng bị đau 
• Sốt, buồn nôn 
• Phân nhầy, nát, có mủ 
• Mất nước 

Các triệu chứng của bệnh có thể xuất hiện ngay sau khi dùng kháng sinh từ 1-2 ngày. Cũng có trường hợp nhiều ngày sau khi điều trị kháng sinh xong mới xuất hiện bệnh. 

Tùy vào triệu chứng dù nhẹ, đau bụng hay đi ngoài nhiều lần, hãy liên hệ với bác sĩ về tình trạng bệnh của bản thân để được điều trị sớm. 

Nguyên nhân gây ra viêm đại tràng giả mạc 

Nguyên nhân gây ra viêm đại tràng giả mạc chính là do tác dụng phụ của việc dùng kháng sinh điều trị bệnh viêm đại tràng. Trong đại tràng tồn tại một hệ vi khuẩn chứa nhiều vi khuẩn khác nhau, tồn tại cân bằng. Tuy nhiên, việc điều trị bằng các loại kháng sinh có thể phá vỡ hệ cân bằng này, khiến vi khuẩn phát mạnh mẽ. 

Một lượng vi khuẩn trong đại tràng phát triển mạnh, lấn át các vi khuẩn còn lại sinh ra viêm đại tràng giả mạc. Độc tố của vi khuẩn thông thường nhất là C. dificile tấn công tổn thương đại tràng.

Một số loại kháng sinh có nguy cơ gây ra phản ứng tác động tới viêm đại tràng giả mạc như: Fluoroquinolone, penicillin, cephalosporin,... 

Ngoài kháng sinh, các loại thuốc khác cũng có nguy cơ sản sinh viêm đại tràng giả mạc bởi chúng phá vỡ hệ vi sinh trong đại tràng. 

Ngoài ra, bệnh lý viêm loét đại tràng hoặc Crohn cũng có thể dẫn tới viêm đại tràng giả mạc.

Một số yếu tố làm tăng nguy cơ xuất hiện bệnh viêm đại tràng giả mạc: 

• Sử dụng các loại kháng sinh 
• Yếu tố tuổi tác, đặc biệt người cao tuổi từ 65 tuổi trở lên 
• Người có hệ miễn dịch kém 
• Người mắc các bệnh lý đại tràng 
• Từng phẫu thuật tiêu hóa 
• Người đang điều trị ung thư bằng hóa trị. 

Viêm đại tràng giả mạc có nguy hiểm không? 

Tuy viêm đại tràng giả mạc thường không quá khó khăn trong điều trị. Hầu hết các trường hợp khi mới xuất hiện bệnh đều có thể điều trị thành công. Tuy nhiên, nếu không phát hiện và điều trị sớm bệnh nhân vẫn có thể đối mặt với các nguy cơ nguy hiểm: 

• Mất nước: Triệu chứng tiêu chảy kéo dài có thể dẫn tới hiện tượng mất nước và mất điện giải. Điều này khiến hoạt động của cơ thể kém đi, huyết áp bị tụt. 
• Suy thận: Mất nước kéo dài khiến chức năng thận suy giảm 
• Phình đại tràng nhiễm độc: Đại tràng do không đào thải phân và hơi xuống dưới được, khiến đại tràng chịu áp lực nặng, giãn to, bị phình. Nguy hiểm hơn, đại tràng có thể bị vỡ khiến vi khuẩn lan ra các bộ phận khác. Vỡ đại tràng vô cùng nguy hiểm, nếu không được cấp cứu ngay sẽ ảnh hưởng tới tính mạng của bệnh nhân. 
• Thủng đại tràng: Biến chứng nguy hiểm khi đại tràng bị giãn hoặc phình. Vi khuẩn trong đại tràng xâm nhập khoang ổ bụng, gây viêm phúc mạc. 
• Tử vong: Bệnh nhân nhiễm khuẩn nếu không được điều trị kịp thời sẽ có thể dẫn tới tử vong. 

Điều trị viêm đại tràng giả mạc như thế nào? 

Viêm đại tràng giả mạc sinh ra do việc dùng kháng sinh. Do đó, biện pháp điều trị bao gồm: 

Ngừng sử dụng các loại thuốc kháng sinh 

Việc ngừng các loại thuốc kháng sinh hiện tại giúp giảm các triệu chứng như tiêu chảy cũng như sự phát triển của vi khuẩn. 

Dùng loại kháng sinh khác 

Bác sĩ có thể chỉ định bạn sử dụng một loại kháng sinh khác có tác dụng kháng lại vi khuẩn C. difficile. Cách điều trị giúp tiêu diệt vi khuẩn gây viêm đại tràng giả mạc cũng như cân bằng lại hệ vi khuẩn trong đại tràng. 

Ngoài việc dùng thuốc, bệnh nhân có các biến chứng như suy nội tạng, vỡ đại tràng, viêm phúc mạc cần can thiệp phẫu thuật để loại bỏ tế bào nguy hiểm. 

Chế độ chăm sóc, phòng ngừa 

Ngoài điều trị ngoại khoa, nội khoa, bệnh nhân cần kết hợp một chế độ ăn uống, sinh hoạt điều độ, khoa học để phòng ngừa và cải thiện bệnh tốt hơn: 

• Uống đủ nước: Uống đủ nước mỗi ngày giúp làm sạch đường ruột cũng như cung cấp đủ nước cho quá trình bài tiết. 
• Hạn chế chất kích thích: Rượu, bia, thuốc lá, cà phê, cola,.. khiến viêm đại tràng thêm nghiêm trọng 
• Ăn thức ăn mềm, dễ tiêu hóa: Chuối, khoai lang, cháo, súp,... giúp hệ tiêu hóa hoạt động trơn tru. 
• Bổ sung chất xơ: Cải thiện triệu chứng táo bón. Chia thành nhiều bữa ăn trong ngày thay vì ăn nhiều vào một vài bữa. 
• Tránh thực phẩm gây dị ứng: Chất béo, đồ ăn sẵn, nhiều gia vị khiến đại tràng hoạt động kém hơn. 

Viêm đại tràng giả mạc không phải bệnh lý nguy hiểm nhưng nếu không được phát hiện, điều trị kịp thời dễ gây ra các biến chứng xấu, ảnh hưởng sức khỏe, chất lượng sống của người bệnh. Duy trì chế độ chăm sóc, sinh hoạt khoa học, kết hợp điều trị nội khoa để đạt được kết quả tốt. 

>>>Tìm hiểu thêm về nguyên nhân gây xuất huyết đại tràng