Nguyên tắc: "chữa bệnh chữa vào gốc" của Thánh y Hải Thượng Lãn Ông

Thánh y Hải Thượng Lãn Ông

Tiểu sử của danh y Hải Thượng Lãn Ông

Hải Thượng Lãn Ông (1720 ? - 1791) tên thật là Lê Hữu Trác sinh ra trong một gia đình có nhiều đời đỗ đạt. Ông là con thứ 7 trong gia đình, ông sinh ra tại xóm Văn Xá, hương Liêu Xá, huyện Đường Hào, phủ Thượng Hồng, trấn Hải Dương (nay là huyện Yên Mỹ, tỉnh Hưng Yên). Từ năm 26 tuổi, ông gắn bó với quê mẹ ở thôn Bàu Thượng, xã Tĩnh Diệm, huyện Hương Sơn, phủ Đức Quang, trấn Nghệ An (nay là xã Quang Diệm, huyện Hương Sơn, tỉnh Hà Tĩnh) để phụng dưỡng mẹ già. Tại đây, ông nghiên cứu y học và trở thành một y sư danh tiếng.

Thành tựu y học của Hải Thượng Lãn Ông

Không chỉ tinh thông y thuật, Lãn Ông còn là người học cao, hiểu biết sâu rộng về văn chương và dịch lý. Cũng chính vì sự uyên bác ấy, ông được vinh danh là Danh nhân Việt Nam thế kỷ XVIII và nhận được sự kính trọng của đông đảo nhân dân. 

Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác là đại danh y có đóng góp lớn cho nền y học dân tộc Việt Nam, kế thừa xuất sắc sự nghiệp "Nam dược trị Nam nhân" của Tuệ Tĩnh thiền sư. Ông để lại nhiều tác phẩm lớn như Hải Thượng y tông tâm lĩnh gồm 28 tập, 66 quyển chắt lọc tinh hoa của y học cổ truyền, được đánh giá là công trình y học xuất sắc nhất trong thời trung đại Việt Nam. 

Nguyên tắc chữa bệnh chữa vào gốc của Thánh y Hải Thượng Lãn Ông

Sinh thời, Thánh y Hải Thượng Lãn Ông đã dạy:

“Chữa bệnh phải chữa vào gốc.

Chữa vào gốc trăm bệnh đều khỏi. Chữa vào ngọn trăm thứ rối bời”. 

“Bệnh nhẹ chữa vào khí huyết hậu thiên. Bệnh nặng phải chữa vào thuỷ hoả tiên thiên”.

Thánh nhân khẳng định rằng: Công năng của tạng phủ không vượt khỏi được mệnh môn, tật bệnh của người ta tuy có chuyển biến nhiều mối nhưng không thể ra ngoài tạng phủ. Bệnh tật phát sinh trong con người là do sự chênh lệch của thuỷ và hoả, tức có sự mất cân bằng của lục phủ ngũ tạng. Như vậy, “Chữa bệnh nặng không biết đến Thuỷ Hoả; Chữa bệnh nhẹ không biết đến Khí Huyết thì chẳng khác chi trèo cây tìm cá”.

Cho nên nói: “Chữa mọi bệnh lấy Thuỷ Hoả làm căn bản, lấy Khí Huyết là ứng dụng”.

Sách Y quán ví Mệnh môn với cái đèn kéo quân như sau: “Nào người lạy, nào người múa, nào người đi, nào người chạy, đều chỉ nhờ một ngọn lửa mà thôi. Lửa mạnh thì chuyển động mạnh, lửa yếu thì chuyển động chậm, lửa tắt thì muôn máy đều im lặng”. 

Mệnh môn hỏa

Mệnh môn hoả được ví như ngọn lửa trong đèn kéo quân, nó nắm giữ sinh mệnh của con người. Lục phủ ngũ tạng xoay quanh nó. Thật là ví dụ rất hay, tả rõ được sự thật, từ đó mới hiểu được chân thể của Thái cực tiên thiên và hiểu sâu được tác dụng kỳ diệu của thuỷ hoả vô hình, mà trọng dụng các bài: Bồi bổ mệnh môn thuỷ, Bồi bổ mệnh môn hoả, Bát tiên trường thọ đã chữa khỏi rất nhiều bệnh nặng một cách dễ dàng như trở bàn tay. 

“Có câu dùng thuốc tựa dùng binh. Quan trọng vô cùng việc tử sinh”

Táo bón là trong vô thuỷ phải Bồi bổ mệnh môn thuỷ

Phân sống là trong vô hoả phải Bồi bổ mệnh môn hoả

Không sống, không táo thì dùng Bát tiên trường thọ

Đúc rút kinh nghiệm của Thánh Y để thấy được:

“Đào gốc tìm nguồn thì bệnh nào cũng như tuyết tan ngói vỡ. Lấy phép chữa một bệnh mà suy rộng ra thì có thể chữa được trăm bệnh, rút cục lại cũng như phép chữa một bệnh”.

Hải Thượng Lãn Ông là người thầy vĩ đại truyền cảm hứng tới các thế hệ trong tương lai. Tư tưởng, quan điểm chữa bệnh tiến bộ của ông chính là kim chỉ nam cho các thầy thuốc thế hệ sau, là tấm gương sáng để chúng ta học tập và noi theo. 

Công ty Cổ phần Dược phẩm PQA đã không ngừng cố gắng gìn giữ và kế thừa theo “nguyên tắc chữa bệnh chữa vào gốc bệnh của Thánh y Hải Thượng Lãn Ông” để cống hiến và mang các bài thuốc gia truyền, cổ truyền của các tiền nhân để lại đến được với nhiều người hơn, hiệu quả, an toàn hơn cho người sử dụng, mang lại sức khỏe, niềm vui và hạnh phúc cho mọi người từ các thảo dược thiên nhiên quý giá mà đất trời ban tặng.

>>Xem ngay: Vai trò quan trọng của tứ chẩn trong Y học cổ truyền