Trần bì là gì?

Trần bì thực chất là vỏ của quả quýt đã chín vàng và trải qua khâu bào chế. Cây quýt ( cây trần bì) là giống cây nhỏ, thân thẳng đứng. Lá quýt mọc đơn độc, so le với nhau và có hình răng cưa. 

Trần bì được trồng chủ yếu ở những tỉnh miền Bắc và Nam nước ta như Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Huế, Quảng Bình, Nam Định, Hà Tĩnh, Quảng Trị,…

Để làm ra thành phẩm trần bì, người ta sẽ hái quả quýt chín đem về. Khía vỏ quả quýt làm 3-4 mảnh sát đến cuống, lấy phần múi bên trong. Phần bỏ sẽ được đem đi phơi ở nơi thoáng gió hoặc sấy nhẹ. Trần bì sau khi phơi gió sẽ có màu vàng đỏ hoặc nâu đỏ, mềm khô và khá giòn, dễ bẻ gãy. 

Trần bì có công dụng gì?

Trong cả y học cổ truyền và y học hiện đại đều cho thấy những tác dụng tích cực của trần bì.

Trong y học cổ truyền

Trần bì là vị thuốc tính ấm, vị cay đắng, và được xếp vào kinh phế, can, tỳ, vị. Dược liệu có tác dụng lý khí điều trung, kiện vị, táo thấp hóa đàm. Trần bì không chỉ tác động đến cơ quan nội tạng mà còn tác động đến khắp cơ thể, thúc đẩy sự lưu thông khí, hỗ trợ chữa trị “ trì trệ khí”, đau và chướng bụng.

Ngoài ra, trần bì có khả năng ức chế sản sinh đờm, làm giảm độ nhầy và phân giải đờm. Bởi vậy, đây là vị thuốc quen thuộc dùng điều trị ho đờm, đờm đặc, ngăn ngừa hen suyễn và mất tiếng.

Trong y học hiện đại

Các nghiên cứu khoa học và thực nghiệm lâm sàng cũng chỉ ra trần bì có nhiều tác dụng chữa các vấn đề sức khỏe như hỗ trợ điều trị các bệnh tiêu hóa và hô hấp, chống viêm và chống ung tử, bảo vệ gan và thần kinh.

• Làm dịu và giãn phế quản: thành phần alkaloid trong Trần bì có tác dụng chống hen suyễn
• Chống viêm: nhờ vào các hoạt chất hesperidin, nobiletin, naringenin và tangeretin có tác dụng ức chế các gen cảm ứng nitric oxide synthase (iNOS) và cyclooxygenase (COX-2) và giảm sản xuất NO. Từ đó làm giảm các triệu chứng ho.
• Chống oxy hóa,...

Những bài thuốc chữa bệnh từ trần bì

Trần bì có rất nhiều công dụng đối với sức khỏe con người. Bạn có thể tham khảo một số bài thuốc đông y có sử dụng trần bì dưới đây. Lưu ý, để đạt hiệu quả chữa bệnh tốt nhất bạn nên gặp bác sĩ thăm khám và tư vấn.

Bài thuốc trị khó tiêu, rối loạn tiêu hóa

• 10g trần bì, 
• 3 quả đại táo, 
• 10g sinh khương,
• 10g hậu phác, 
• 4g cam thảo 
• 6g thảo quả nướng. 

Sắc thuốc và uống trong 5 ngày liên tục cho đến khi các triệu chứng thuyên giảm.

Bài thuốc chữa đầy bụng khó tiêu

Xé nhỏ một số miếng trần bì, sau đó rửa qua bằng nước ấm. Đặt vào cốc nước sôi, hãm lấy nước trong khoảng 10 - 15 phút, rồi loại bỏ phần bã và uống. Tiếp tục uống trong vài ngày liên tiếp cho đến khi chứng khó chịu giảm.

Bài thuốc điều trị viêm loét dạ dày - tá tràng

Lấy 20g trần bì kết hợp với 15g hương phụ (sao giấm), sau đó sắc lấy nước và kho cùng 100g thịt gà. Kho đến khi cạn nước, sau đó thêm gia vị, gừng, nêm nếm vừa miệng và tắt bếp.

Bài thuốc điều trị viêm phế quản nhẹ và viêm họng

• 4g cam thảo 
• 6g tô diệp 
• 6g trần bì

Sắc lấy nước để uống trong ngày.

Bài thuốc trị suy nhược cơ thể

Sơ chế và chặt gà thành từng miếng vừa ăn. Hầm gà cùng với 3g trần bì, 3g hồ tiêu trên lửa nhỏ rồi chia làm 2 - 3 phần ăn trong ngày. Tiến hành ăn từ 2 - 3 lần liên tục, chứng cơ thể suy nhược sẽ được khắc phục.

Bài thuốc trị ho có đờm

• 6g trần bì
• 4g cam thảo, 
• 12g bạch linh, 
• 6g bán hạ 
• 2 lát gừng tươi.

Sắc thuốc lấy nước uống. Kiên trì uống 1 thang/ngày đến khi triệu chứng bệnh thuyên giảm.

Bài thuốc trị ho khản tiếng, mất tiếng

Đun 12g trần bì cùng 200ml nước cho đến khi nước vơi bớt còn 100ml, lọc lấy nước thuốc. Sau đó, bạn chia nhỏ nước thuốc và uống nhiều lần trong ngày.

Lưu ý những người ho khan, âm hư không có đờm được khuyến cáo không nên sử dụng trần bì. Bên cạnh đó, sử dụng trần bì hợp lý, đúng liều lượng để tránh gây hại nguyên khí.

Kết luận

Trên đây là các thông tin liên quan tới dược liệu trần bì cực kỳ tốt cho sức khỏe. Tuy nhiên bạn cần sử dụng đúng và đủ liều lượng, đúng bài thuốc để đem lại hiệu quả tích cực nhất. Đừng quên thường xuyên truy cập vào website thuocnampqa.vn để cập nhật các thông tin chăm sóc sức khỏe hữu ích. 

Bài viết liên quan

Sài hồ là gì? Công dụng thần kỳ của vị thuốc sài hồ