CÔNG TY CỔ PHẦN DƯỢC PHẨM PQA
Học tập và làm theo lời dạy của Thánh Y Hải Thượng Lãn Ông

Bài thuốc Thanh Nhiệt dứt điểm nóng trong - giải độc cơ thể

Tác giả:
Tham vấn Y khoa:

Thuốc Thanh Nhiệt là các bài thuốc có tác động thanh giải nhiệt tà ở phần lý.  Nghĩa là sử dụng các vị thuốc có tính mát để chữa những chứng bệnh gây ra do nhiệt trong người gây nên. Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu chi tiết về bài thuốc thanh nhiệt được sử dụng chính trong bài phân tích dưới đây. 

bài thuốc thanh nhiệt

Thuốc thanh nhiệt được sử dụng như thế nào?

Đại cương về thuốc thanh nhiệt

Thuốc Thanh Nhiệt là một trong những bài thuốc đem lại hiệu quả giải trừ nhiệt với sự kết hợp của các loại dược thảo quý. Mỗi loại dược thảo có một công dụng, cách dùng, liều lượng sử dụng khác nhau.

Thuốc thanh nhiệt điều trị các trường hợp tà khí ở biểu đã giải, nhiệt ở phần lý tích thịnh, ví như bệnh ngoại cảm, phát sốt, bứt dứt, khát nước (phiền khát), đại tiện phân lỏng nát lẫn nhầy máu mũi (thấp nhiệt tiết tả), phát ban, mụn nhọt sưng đau....

Hiện nay, tùy vào từng triệu chứng mà thuốc thanh nhiệt được chia thành các loại sau:

  • Thanh nhiệt tả hỏa
  • Thanh nhiệt giải độc
  • Thanh nhiệt táo thấp
  • Thanh nhiệt giải trừ
  • Thanh nhiệt lương huyết

Thanh nhiệt tả hỏa

Thanh nhiệt tả hỏa sử dụng những vị thuốc có tính mát lạnh để chữa những chứng bệnh gây ra do hỏa nhiệt trong người. Bệnh thuộc về phần lý là chủ yếu. 

Nhiệt và hoả đều thuộc lục dâm, thuộc về dương tà. Nhiệt là cận của hoả, hoả là cực của nhiệt, nên thanh nhiệt và tả hoả 2 loại không thể phân biệt. Thuốc có tác dụng thanh nhiệt phần lớn đều có thể tả hỏa. 

Thuốc thanh nhiệt tả hoả lấy thanh tiết phần khí là chính, chủ yếu dùng trong nhiệt bệnh, tà nhập vào khí phận, biểu hiện là sốt cao, miệng khát, ra mồ hôi, bứt dứt không yên (phiền táo) thậm chí mê sảng, mạch hồng đại. Bản hư mà có lý nhiệt chứng thì nên chú ý phù chính khu tà phối hợp với thuốc bổ hư.

Các vị thuốc có công dụng thanh nhiệt tả hỏa chính được sử dụng gồm:

  • Quả dành dành chín hay còn được gọi là Chi tử khi dùng sống có tác dụng thanh nhiệt, chữa sốt, người bồn chồn, khó ngủ, vàng da, miệng khát, đau họng,...Còn khi sử dụng sao khô có công dụng cầm màu trong trường hợp chảy máu cam, lỵ ra máu, đi tiểu ra máu.
  • Lá tre, lá vầu (trúc diệp): dùng lá tươi hay khô đều có tác dụng hạ sốt, an thần khi sốt cao gây chứng vật vã, hoảng hốt, mê sảng, co giật

quả dành dành

Quả dành dành có công dụng chữa thanh nhiệt tả hỏa hiệu quả

Thanh nhiệt giải độc

Thuốc thanh nhiệt giải độc là những vị thuốc có tác dụng thanh nhiệt giải độc hoặc hoả độc. Thường là những vị thuốc có tác dụng kháng sinh, chữa các chứng bệnh do nhiệt độc gây ra như các bệnh viêm nhiễm, mụn nhọt, dị ứng. 

Các vị thuốc được đưa vào sử dụng điều trị chính gồm:

  • Kim ngân (nhẫn đông): dùng cành lá - kim ngân đằng hoặc hoa chớm nở - kim ngân hoa chữa các bệnh truyền nhiễm thời kỳ khởi phát và toàn phát như viêm họng, viêm phế quản, mụn nhọt, viêm tuyến vú. 
  • Bồ công anh (mũi mác, diếp đại, diếp trời, bồ cóc): sử dụng toàn thân trừ phần rễ tươi hay khô với công dụng chữa viêm tuyến vú, mụn nhọt, viêm hạch. Nhiễm trùng đường tiết niệu, tiểu buốt, tiểu rắt. Để chữa đau cấp bách, nóng ruột, hay cáu giận, ợ chua cồn cào, miệng khô ráo và đắng lưỡi, lưỡi rêu vàng, mạch huyền sác nên sử dụng Bồ công anh 12g, thanh bì 12g, rau má 10g, lá khôi 16g, chỉ xác 12g, khổ sâm 12g, củ gấu sao 12g, ngải cứu 8g. Sắc nước uống ngày 1 thang chia 3 lần, uống liên tục trong vòng 10 ngày sẽ thấy hiệu quả. 
  • Sài đất (cây cúc dại): dùng toàn bộ cây trừ rễ tưới hay khô có công dụng chữa mụn nhọt, chốc lở, viêm tuyến vú,...Đối với trẻ em bị mẩn ngứa có thể dùng cây sài đất rửa sạch, sau đó vò nát và pha vào nước tắm mỗi ngày để giúp cho con có thể giảm được tình trạng này. 

Kim ngân hoa chữa thanh nhiệt giải độc

Kim ngân hoa chữa thanh nhiệt giải độc

Thanh nhiệt táo thấp

Thuốc trong nhóm tính vị khổ hàn (đắng, lạnh), đắng để táo thấp, lạnh để thanh nhiệt, nên có tác dụng thanh nhiệt táo thấp, đồng thời có cả tác dụng thanh nhiệt tả hoả. Chủ yếu dùng để điều trị các chứng thuộc về thấp nhiệt và hoả nhiệt.

Tính vị đắng lạnh phần lớn làm ảnh hưởng đến vị, tính táo dễ làm thương âm, cho nên không nên dùng lượng lớn. Thận trọng khi dùng cho người tỳ vị hư hàn, tân thương âm hao. Nếu cần dùng thì phải kết hợp thêm thuốc kiện tỳ và dưỡng âm. Ngoài ra thuốc còn có tác dụng tả hoả, giải độc.

Các vị thuốc chữa các bệnh do thấp nhiệt gây ra sẽ được ứng dụng trong trường hợp như:

  • Nhiễm trùng đường tiết niệu sinh dục: viêm bàng quang, viêm thận, viêm tinh hoàn viêm âm đạo, viêm loét cổ tử cung
  • Nhiễm trùng đường tiêu hóa: viêm gan siêu vi trùng, viêm đường dẫn mật, viêm túi mật, ỉa chảy nhiễm trùng, lỵ trực trùng, lỵ A míp
  • Bệnh ngoài da bội nhiễm: ezema, ghẻ, lở nhiễm trùng, viêm tuyến mang tai

Để thanh nhiệt táo thấp thì không được bỏ qua các vị dược thảo sau:

  • Hoàng liên: rễ cây phơi khô vị đắng, lạnh. Quy kinh tâm, can, vị, đại trường. Tác dụng chính trong chữa lỵ, ỉa chảy nhiễm trùng, đau dạ dày, cấp. Chữa mụn nhọt, viêm đường tiết niệu, viêm tai, viêm tuyến mang tai, loét lợi, miệng, lưỡi. Có thể sử dụng bài thuốc Hoàng Liên Giải Độc Thang với 8 gram Hoàng liên, 8 gram Hoàng bá, 8 gram Hoàng cầm, 12 gram Chi tử sắc uống mỗi ngày 1 thang cho tới khi hết tình trạng viêm nhiễm lở loét thì ngừng. 
  • Hoàng bá (núc nác): vỏ thân cây tính vị đắng, hàn. Quy kinh thận, bàng quang, đại trường. Có tác dụng chữa lỵ, chữa dị ứng, chữa vàng da, chữa lở sơn. Các bạn có thể sử dụng bài thuốc Vỏ cây núc nác sao qua 16g, kim ngân hoa 16g, kinh giới 16g, phòng phong 10g, hạt dành dành 10g, sài hồ 16g, đinh lăng 16g, xuyên khung 10g, bạch chỉ 10g, sài đất 16g, lá cơm rượu 16g, uất kim 10g, cam thảo 10g. Sắc uống ngày 1 thang chia 2 lần.
  • Nhân trần: toàn cây trừ rễ tác dụng thanh nhiệt, lợi thấp, chữa da vàng tiểu tiện không thông. Giúp ăn ngon, phục hồi sức khỏe phụ nữ sau sinh. Nếu lượng Cholesterol máu cao có thể sử dụng nước nhân trần sắc thay trà uống khoảng 30-40g mỗi ngày trong 1 tháng sẽ phần nào kiểm soát được tình trạng bệnh này. 
  • Hoàng Đằng (vàng đắng, dây đằng giang): dùng rễ, thân cây thái mỏng phơi khô chữa lỵ, sốt, đau mắt, chữa chứng hoàn đản do gan mật. Chẳng hạn để chữa viêm đường tiết niệu, viêm phế quản, viêm gan virus, viêm tai trong cần 10g hoàng đằng, 10g mộc thông, 10g huyết dụ. Cho nguyên liệu trên vào sắc cùng với 1 lít nước, cạn đến khi còn 300 ml. chia thành 3 lần uống.

hoàng liên

Hoàng Liên vị thuốc chính trong điều trị thanh nhiệt táo thấp

Thanh nhiệt giải thử

Thuốc Thanh Nhiệt giải thử là những thuốc chữa các bệnh do thử gây ra. 

  • Thử kết hợp với nhiệt gọi là thử nhiệt gây ra các chứng sốt về mùa hè, say nắng, say nóng. 
  • Thử kết hợp với thấp gọi là thử thấp gây ra các chứng bệnh đường tiêu hóa về mùa hè như ỉa chảy, nôn mửa

Để chữa thanh nhiệt giải thử cần sử dụng các vị thuốc:

  • Hương nhu: dùng toàn cây trừ bộ phận rễ, có thể dùng tươi hay khô đều được với tác dụng phát hãn giải thử (làm ra mồ hôi, giảm sốt, chữa cảm nắng nhức đầu, đau bụng, ỉa chảy, nôn mửa). Hương nhu 12 gram, tía tô 12 gram, mộc qua 9 gram. Đem tất cả các thảo dược sắc cùng với 3 chén nước nhỏ cho tới khi cô cạn còn 1/3 thì lọc bỏ bã lấy nước uống. Nước sắc được nên uống sau khi ăn sáng và có thể chia thành 2-3 lần uống trong ngày tới khi hết bệnh. 
  • Hoạt thạch: Không mùi, vị ngọt, tính hàn quy vào hai kinh là Vị và Bàng quang. Hoạt hạch sẽ được dùng trong bài thuốc chữa thanh nhiệt giải thử với thành phần gồm 6 phần bột hoạt thạch, 1 phần cam thảo. Nghiền các nguyên liệu trên thành bột mịn, dùng 2 lần/ ngày, mỗi lần 20 gam, uống kèm với nước Bài thuốc có tác dụng giải cảm do say nóng, hạ sốt, nước tiểu đỏ, khát nước, tiểu dắt, sốt xuất huyết thời kỳ đầu.

hương nhu chữa cảm mạo, nhức đầu

Hương Nhu được sử dụng chính trong chữa cảm mạo, nhức đầu

Thanh nhiệt lương huyết

Thuốc thanh nhiệt lương huyết phần lớn có tính vị ngọt, mặn, lạnh, có tác dụng thanh giải nhiệt tà ở huyết phận. Những vị thuốc này chữa chứng do huyết nhiệt gây ra như dị ứng nhiễm trùng, nhiễm độc gây chảy máu cam, sốt kéo dài, rối loạn điện giải. 

Các vị thuốc chính được đưa vào sử dụng 

  • Sinh địa: dùng củ tươi hay phơi khô đều có tác dụng chữa sốt cao lâu ngày mất nước, chảy máu, sốt nhiễm trùng, xuất huyết dưới da, lỵ ra máu, nhuận tràng. Viêm họng, mụn nhọt, viêm amidan, an thai khi sốt nhiễm trùng gây động thai. Chuẩn bị 320g sinh địa, 160g hoài sơn, 160g sơn thù du, 120g mẫu đơn bì, 120g trạch tả, 120g bạch phục linh. Sinh địa đem giã cho mềm nhũn, các vị thuốc còn lại sấy khô rồi tán nhỏ. Trộn đều tất cả lại với nhau rồi cho thêm mật ong để làm thành viên bằng hạt ngô. Ngày uống khoảng 20 – 30 viên tương đương 8 – 12g. Chia làm 2 lần uống vào trước bữa ăn cơm khoảng 15 phút.
  • Huyền sâm: dùng rễ phơi khô có tác dụng hạ sốt khi mất nước, vật vã, mê sảng. Chữa mụn nhọt, sốt cao, ban chẩn. Nên thực hiện bài thuốc Huyền sâm 40g, Sinh Fđịa 32g, Mạch môn đông 32g, sắc uống sẽ loại bỏ được tình trạng sốt cao, nóng trong người, khô khát, miệng lưỡi khô, táo bón.
  • Nhọ nồi (cỏ mực, hạn liên thảo): dùng toàn cây trừ rễ tươi hay khô có tác dụng cầm máu, chữa lỵ ra máu, rong kinh, trĩ ra máu, đái ra máu, sốt xuất huyết,....Chỉ cần Cỏ nhọ nồi 30g, Cả cây mã đề 30g tươi rửa sạch, giã, ép lấy nước uống là có thể chữa cảm sốt nóng, ho, viêm họng.

cây nhọ nồi điều trị chảy máu cam

Nhọ nồi vị thuốc chính trong điều trị chảy máu cam

Kết luận

Trên đây là các thông tin chi tiết về thuốc thanh nhiệt giải quyết tình trạng nóng trong do nhiều nguyên nhân khác nhau gây nên. Mỗi một chứng trạng bệnh sẽ phải sử dụng một loại thuốc khác nhau để đạt hiệu quả điều trị tốt nhất. Nếu như bạn đang gặp tình trạng nóng trong, bức bối, khó chịu trong người vui lòng liên hệ trực tiếp tới Thuốc Nam PQA hotline 0818 288 717 để được tư vấn hỗ trợ.


Bình luận bài viết
(*) Thông tin bắt buộc

Bài viết liên quan

Xem tất cả
Hiểu rõ về chức năng của 3 tạng Tỳ - Phế - Thận trong cơ thể

Hiểu rõ về chức năng của 3 tạng Tỳ - Phế - Thận trong cơ thể

Ngày đăng:11/09/2023, Bởi: Trần Quốc Tâm
Các Tạng trong cơ thể tuy đảm nhận các chức năng riêng biệt nhưng lại có sự ràng buộc, liên quan mật thiết với nhau. Nếu một tạng suy yếu có thể gây hư tổn tới các tạng khác và gây nên...
Xem chi tiết
Bài thuốc Lục Vị "tiên dược" chữa táo bón mãn tính

Bài thuốc Lục Vị "tiên dược" chữa táo bón mãn tính

Ngày đăng:11/09/2023, Bởi: Trần Quốc Tâm
Theo y học hiện đại cho rằng, táo bón là bệnh thường gặp nhất trong các bệnh thuộc đường tiêu hóa, là trạng thái phân bị khô cứng khi đi đại tiện, rất buồn đi ngoài nhưng mỗi lần đi lại...
Xem chi tiết
Thuốc Chữa Ho đặc trị long đờm cắt nhanh các cơn ho kéo dài

Thuốc Chữa Ho đặc trị long đờm cắt nhanh các cơn ho kéo dài

Ngày đăng:11/09/2023, Bởi: Phạm Thị Thắm
Ho là bệnh liên quan tới ngoại cảm và nội thương do đó, muốn dứt điểm tình trạng ho kéo dài thì không chỉ điều trị triệu là đủ. Cần phải tập trung bồi bổ tạng phủ bằng các bài thuốc...
Xem chi tiết
Thuốc An Thần hỗ trợ an thần, ngon giấc trị chứng an thần bất an

Thuốc An Thần hỗ trợ an thần, ngon giấc trị chứng an thần bất an

Ngày đăng:11/09/2023, Bởi: Phạm Thị Thắm
Thuốc An Thần có tác dụng chữa các trường hợp mất ngủ, hồi hộp, vật vã và các trường hợp nhức đầu, chóng mặt, cho giật, động kinh. Đây chính là những bài thuốc chuyên biệt chủ trị bệnh...
Xem chi tiết
Thuốc Bổ nâng cao sức khỏe tổng thể giải trừ tà khí xâm nhập

Thuốc Bổ nâng cao sức khỏe tổng thể giải trừ tà khí xâm nhập

Ngày đăng:11/09/2023, Bởi: Phạm Thị Thắm
Theo Đông y, mọi bệnh tật phát sinh đều do chính khí không thắng được tà khí. Trong đó chính khí chính là sức đề kháng còn tà khí chính là những nguyên nhân gây nên bệnh. Khi chính khí suy nhược...
Xem chi tiết
Thuốc Nhuận Tràng -  Loại bỏ ngay tình trạng táo bón kéo dài

Thuốc Nhuận Tràng - Loại bỏ ngay tình trạng táo bón kéo dài

Ngày đăng:11/09/2023, Bởi: Phạm Thị Thắm
Thuốc Nhuận Tràng là những vị thuốc có tác dụng chữa các trường hợp táo bón do sốt cao mất nước, phụ nữ bị táo bón sau khi đẻ, táo bón ở người già do thiếu nước. Đây là các vị thuốc...
Xem chi tiết
[Góc tìm hiểu] Học thuyết ngũ hành ứng dụng trong Y học Cổ truyền

[Góc tìm hiểu] Học thuyết ngũ hành ứng dụng trong Y học Cổ truyền

Ngày đăng:07/09/2023, Bởi: Trần Quốc Tâm
Học thuyết Ngũ hành lý giải chi tiết hơn về quá trình vận động, cơ chế của sự tiêu trưởng và chuyển hóa của vật chất. So với học thuyết âm dương, học thuyết ngũ hành chi tiết hơn, sâu...
Xem chi tiết
Bát cương trong YHCT - 8 Cương lĩnh chẩn đoán bệnh trong Đông Y

Bát cương trong YHCT - 8 Cương lĩnh chẩn đoán bệnh trong Đông Y

Ngày đăng:24/06/2023, Bởi: Trần Quốc Tâm
Bát cương chính là 8 cương mục lớn của Y học cổ truyền khái quát chính xác bản chất của bệnh để từ đó đưa ra được phương pháp điều trị dứt điểm.
Xem chi tiết
Lục phủ ngũ tạng là gì? Chức năng của lục phủ ngũ tạng trong cơ thể

Lục phủ ngũ tạng là gì? Chức năng của lục phủ ngũ tạng trong cơ thể

Ngày đăng:24/06/2023, Bởi: Trần Quốc Tâm
“Lục phủ ngũ tạng” là một nhóm cơ quan với các chức năng khác nhau trong cơ thể con người. Thuật ngữ này được nhắc tới khá nhiều trong y học cổ truyền nhưng không phải ai cũng hiểu rõ...
Xem chi tiết
Hóa giải đạo Quân - Thần - Tá - Sứ trong đơn thuốc Đông y cổ phương

Hóa giải đạo Quân - Thần - Tá - Sứ trong đơn thuốc Đông y cổ phương

Ngày đăng:24/06/2023, Bởi: Trần Quốc Tâm
Ghé vào một tiệm thuốc Đông y, chắc hẳn bạn đã từng thấy các thầy thuốc kê những thang thuốc toàn cây lá cành. Trông tưởng ngẫu nhiên nhưng không hề, Đông dược cũng có những quy tắc chữa...
Xem chi tiết

Tin tức - Sự kiện

Ký kết hợp tác toàn diện giữa Dược Phẩm PQA và Viện nghiên cứu Y Dược học Tuệ Tĩnh

Ký kết hợp tác toàn diện giữa Dược Phẩm PQA và Viện nghiên cứu Y Dược học Tuệ Tĩnh

Ngày đăng:19/09/2023
Ngày 16/9 vừa qua, Lễ ký kết hợp đồng hợp tác TOÀN DIỆN giữa Công ty Dược Phẩm PQA và Viện nghiên cứu Y Dược Cổ Truyền Tuệ Tĩnh đã được tổ chức long trọng đánh dấu những bước tiến...
Chương trình thiện nguyện tháng 12: Tô cháo nhỏ - Lan tỏa yêu thương

Chương trình thiện nguyện tháng 12: Tô cháo nhỏ - Lan tỏa yêu thương

Ngày đăng:11/09/2023
“Không có hạnh phúc trong việc sở hữu hay đón nhận, chỉ có hạnh phúc khi cho đi” Câu nói kinh điển của Henry Drummond (1851 – 1897) nhà truyền giáo, tác giả và giảng viên người Scotland luôn luôn...
Dược phẩm PQA khẳng định chất lượng trong từng sản phẩm

Dược phẩm PQA khẳng định chất lượng trong từng sản phẩm

Ngày đăng:11/09/2023
Dược phẩm PQA đã và đang khẳng định được thương hiệu trên thị trường. Với nỗ lực phát triển không ngừng, cải tiến công nghệ, nâng cao chất lượng sản phẩm nhằm chinh phục thị trường...
Chào hè 2023: PQA Tăng tốc - Bứt phá - Làm chủ tương lai

Chào hè 2023: PQA Tăng tốc - Bứt phá - Làm chủ tương lai

Ngày đăng:11/09/2023
Hòa mình cùng không khí vui mừng của Lễ kỷ niệm 12 năm thành lập công ty CP Dược phẩm PQA, và tạo điều kiện cho toàn thể cán bộ nhân viên vui chơi, thư giãn sau những ngày làm việc chăm chỉ....
Lễ ký kết hợp tác cùng các chuyên gia hàng đầu Đông y

Lễ ký kết hợp tác cùng các chuyên gia hàng đầu Đông y

Ngày đăng:09/09/2023
Ngày 1/7 vừa qua đã diễn ra buổi Lễ ký kết Hợp đồng hợp tác chuyên gia với Thạc sĩ - Bác sĩ YHCT Nguyễn Đình Thục - Phó Chủ tịch, Tổng thư ký TW Hội Đông y Việt Nam và Thạc sĩ - Bác sĩ...
Dược phẩm PQA: Thông báo giảm thuế GTGT 2% từ ngày 01/07/2023

Dược phẩm PQA: Thông báo giảm thuế GTGT 2% từ ngày 01/07/2023

Ngày đăng:09/09/2023
Kính gửi: Quý khách hàng Trước hết, Công ty Dược phẩm PQA xin gửi lời cảm ơn trân trọng nhất đến Quý Khách hàng, những người đã luôn tin tưởng, ủng hộ và sử dụng sản phẩm PQA trong suốt...
Dược phẩm PQA vinh dự nhận chứng chỉ FDA của Mỹ

Dược phẩm PQA vinh dự nhận chứng chỉ FDA của Mỹ

Ngày đăng:25/06/2023
Công ty cổ phần Dược phẩm PQA với hơn 10 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực Dược phẩm bảo vệ sức khỏe đã đạt tiêu chuẩn và được cấp Giấy chứng nhận đã đăng ký với FDA Hoa Kỳ. Đây chính là...
Kỷ niệm 3 năm thành lập Hội Nam Y Việt Nam: Viết tiếp chặng đường Lương y như từ mẫu

Kỷ niệm 3 năm thành lập Hội Nam Y Việt Nam: Viết tiếp chặng đường Lương y như từ mẫu

Ngày đăng:25/06/2023
Nhân dịp kỷ niệm 03 năm thành lập Hội Nam Y Việt Nam 22/10/2017 – 22/10/2020, Lãnh đạo nhà nước, lãnh đạo Hội cùng toàn thể các thầy thuốc, lương y tiêu biểu khắp cả nước đã có buổi trò...
0818 288 717
Zalo detail