Hiểu rõ về chức năng của 3 tạng Tỳ - Phế - Thận trong cơ thể

1. Chức năng Tạng Tỳ

Tỳ là cơ quan chủ vận về tiêu hóa thức săn và chất dinh dưỡng bao gồm cả phủ là vị (dạ dày), tiểu tràng và một số tuyến để tiêu hóa như nước bọt, tuyến tụy. 

• Tỳ ích khí sinh Huyết: Tỳ có chức năng làm giàu phần khí, tạo ra nguồn năng lượng cho các cơ quan, hoạt động sống của cơ thể. Tỳ khỏe thì cơ thể sẽ được cung cấp đầy đủ vận khí, dồi dào sức khỏe. Tỳ kém thì khí huyết mệt mỏi, da xanh xao, vàng yếu

• Tỳ chủ vận hóa: là sự tiêu hóa hấp thụ vận chuyển các chất dinh dưỡng của đồ ăn, nước, chuyển vận lên phế đưa vào tâm mạch để huyết đem đi nuôi dưỡng cơ thể sau đó xuống thận, bàng quang và bài tiết ra bên ngoài. 
• Tỳ chủ nhiếp huyết: đây là chức năng giúp cho huyết lưu thông trong các mao mạch, trong trường hợp gặp chấn thương huyết sẽ xuất ra bên ngoài hoặc nội thương cũng sẽ gây ảnh hưởng lớn tới tỳ
• Tỳ chủ về chân tay, cơ nhục: tỳ hư yếu cơ bắp sẽ teo nhẽo chân tay mềm yếu, sa nội tạng (tỳ hư hạ hãm) do nó không đưa được chất dinh dưỡng đến nuôi cơ nhục. 
• Khí tỳ chủ thăng: cơ thể khỏe mạnh thì khí tỳ ở trên giúp cho các cơ quan trong cơ thể luôn hoạt động tốt. Nếu khí tỷ bị hư, vận khí tuột xuống dưới mắc các bệnh ở đường tiêu hóa dưới.
• Tỳ khai khiếu ra miệng: tỳ tốt thì miệng muốn ăn, ăn ngon, tiêu hóa tốt và cơ thể khỏe mạnh. 

2. Chức năng Tạng Phế

Tạng Phế chính là hai lá phổi của chúng ta, nó như một cái lọng nằm ở trong lồng ngực. Trong thuyết lục phủ ngũ tạng của đông y thì tạng Phế đóng chức năng sau:

• Phế chứa khí: chức năng chính của phế là hô hấp, phế sẽ đảm nhiệm hoạt động trao đổi khí từ trong cơ thể với môi trường bên ngoài. Đây là vòng tuần hoàn cung cấp dưỡng khi cho cơ thể. 
• Phế hợp bì mao: phế cũng đảm nhiệm chức năng đóng mở các lỗ chân lông, nóng thì nở ra còn khi lạnh thì co lại. Do đó, khi khí phế sung túc thì quá trình đóng mở diễn ra bình thường. Còn khi bất ổn sẽ dễ có tác nhân khác xâm nhập gây ra phế hư, phế thực, gây ho, long đờm, hen suyễn,...
• Phế chủ thông điều đạo thủy: phế điều hòa thủy dịch trong cơ thể, trong trường thủy dịch không được lưu thông sẽ dễ dẫn tới hiện tượng ứ đọng trong cơ thể, tạo phù nề. 
• Phế chủ thanh: phế đóng một vai trò quan trọng nữa là xuất ra âm thanh, tiếng nói của con người. Những người có âm thanh khỏe mạnh, trong cho thấy phế tốt. Ngược lại, nếu như phế kém sẽ cho âm thanh khàn dục kèm theo nhiều triệu chứng khác ho, sốt, đờm. 
• Phế khai khiếu ra mũi: phế tốt thì hơi thở nhịp nhàng ngược lại phế hư thì tạo nên hỏi thở gián đoạn, hay thở dài hoặc khó thở.

Tạng Phế chính là hai lá phổi trong cơ thể

3. Chức năng Tạng Thận

Tạng Thận là cơ quan quan trọng nhất trong cơ thể, nó chính là gốc rễ của hoạt động sống, nền móng của sự di truyền. 

• Thận tàng tinh: chủ sinh dục phát dục cơ thể
• Thận chủ cốt sinh tủy: thông với não tủy và vinh nhuận ra tóc, tạo xương và phát triển hệ xương bao gồm cả răng. Thận tàng tinh, tinh sinh tủy, não là bể tủy của thận bổ sung tinh tủy cho não. 
• Thận chủ nạp khí: không khí phế đưa vào giữ ở thận gọi là sự nạp khí của thận nếu thận hư không nạp được phế khí thì phế khí nghịch lên gây ho hen, khó thở.
• Thận khai khiếu ra tai và nhị âm: tai được thận tinh nuôi dưỡng nên thận hư sẽ gây ù tai, điếc. Thận chủ khí hóa nước tỳ dương nên chủ nhị âm.

4. Quan hệ của Tỳ - Phế - Thận đối với bệnh hen suyễn

Tỳ - Phế - Thận có mối quan hệ chặt chẽ với nhau và liên quan trực tiếp tới bệnh hen suyễn. 

Theo YHCT, Hen suyễn là do khí không được liễm nạp về thận, tỳ dương hư yếu thủy thấp ứ đọng sinh ra đờm. Trong cổ họng phát ra tiếng gọi là háo (hen) thở hít gấp gáp, khí đưa lên nhiều mà đưa xuống ít gọi là (suyễn).

Hình ảnh đường thở của người bị hen suyễn

Theo lẽ thông thường hoạt động hô hấp tùy thuộc vào sự điều hòa lẫn nhau của Thận và Phế. Mối quan hệ này được nói rõ trong “Loại chứng trị tài” (Chẩn đoán phân biệt và điều trị các bệnh lý - Lâm Bội Cầm 1839 – nhà Thanh): “Phế chủ khí và Thận là gốc của khí; Phế chủ xuất khí và Thận chủ nạp khí; âm dương tượng giao hô hấp được thông suốt là kết quả của sự cân bằng giữa âm và dương”. 

Để duy trì hô hấp được thông suốt, Thận khi phải sung mãn và chức năng nạp khí của Thận không bị ảnh hưởng. Khi Thận khí suy nhược và không nạp được khí, khí đi xuống không được Thận thu nạp có thể dẫn đến các vấn đề về Phế như hít vào khó khăn và thì thở ra dài. 

Kết hợp thêm tình trạng Tỳ vị hư yếu, khiến khả năng vận hóa thủy thấp (khí thủy thấp) suy giảm. Tỳ hư không chuyển vận được mạch làm cho thủy thấp ngưng đọng, sinh đàm ẩm, phù thũng.

Do đó, khi khí không được liễm nạp về thận, tỳ dương hư yếu thủy thấp ứ đọng sinh ra đờm sẽ hình thành bệnh Hen suyễn. Cũng bởi lẽ đó, để điều trị vào gốc bệnh Hen Suyễn thì cần phải sử dụng các loại thuốc giải cảm hàn, hóa thấp, thông phế, bình suyễn thì mới có thể giúp thông thoáng đường thở dễ dàng. Nổi bật trong đó là dòng sản phẩm Siro PQA Hen Suyễn của Dược phẩm PQA. 

Siro PQA Hen suyễn - thông thoáng đường thở cho người hen suyễn

Siro PQA Hen Suyễn ứng dụng từ bài thuốc nam được ghi lại trong sách “Thuốc nam thuốc bắc và các phương thang chữa bệnh” của DS. Tào Duy Cần.